Ervaringen van buurtgenoot Boukje Ferwerda
Hoe het begon
Een paar jaar vóór Corona kwam ineens in het nieuws dat Nederland in 2050 van het gas af zou moeten gaan. Onze Goudse wethouder, toen nog Hilde Niezen, besloot dat Gouda dat punt al tien jaar eerder bereikt wil hebben.
Uit Groningen waren natuurlijk al lang berichten verschenen over de gevolgen van de aardbevingen daar, door aardgaswinning en de grote zorgen van de Groningers over hun huizen, hun toekomst én hun veiligheid. Onze warmte voor hun veiligheid. Weer iets om ernstig over na te denken…
Thuis waren we al jaren bezig met milieu en duurzaamheid, scheidden het afval, niet kwistig met licht en verwarming, gebruikten zo weinig mogelijk apparaten met snoertjes en stekkertjes.
Maar ineens kwamen de gevolgen van ongebreideld oppompen van gas uit de Groningse velden tegelijk met die van de klimaatverandering wel erg dichtbij. Vanuit het oosten begon Poetin te dreigen met de rem op de gasaanvoer uit zijn bronnen en ineens was onze gasverwarming niet zo’n vanzelfsprekendheid meer. We moesten meer doen. Maar nog geen duidelijk idee wat, hoe dan en wanneer.
De ontwikkelingen hebben ons inmiddels ingehaald; De Groningse pompen worden noodzakelijkerwijs stilgelegd, de rem van Rusland is niet meer ondenkbeeldig en de energieprijzen hebben voor iedereen zorgelijke hoogten aangenomen. Maar dat wisten we toen nog niet
Samenwerking in onze buurt
Onze buurman Evert Hasselaar hield zich, óók beroepsmatig, al jaren bezig met deze materie en hij nodigde de buurtbewoners uit om hier samen eens verder over te praten. Een vertegenwoordigster van de gemeente was ook uitgenodigd. Wat waren onze mogelijkheden, waar gingen de gedachten van de gemeente naar uit?
De opkomst was aardig en ik hoorde mij volstrekt onbekende technische termen als warmtepompen, warmtenetten. Dat is op zo’n moment even lastig. Mijn kennis hield zo’n beetje op bij het gebruik van de lichtschakelaar en het bedienen van de knoppen van boormachine en het fornuis.
Evert vroeg mensen een groepje te vormen om zich te verdiepen in het onderwerp, onderzoeken van isolatiemogelijkheden en dat de ontwikkelingen bij de gemeente zou volgen om daar de vinger aan de pols te houden. Ik sloot mij aan om mijn kennis te vergroten én omdat ik zeker wist dat er meer bewoners moesten zijn zoals ik: nog geen idee waar dit alles op aankoerste, maar er wel meer van willen weten.
Het groepje groeide uit tot de Energiecoöperatie Kort Haarlem, met een informatieve website, een goed bestuur en na een paar goed bezochte Zoombijeenkomsten al gauw 120 leden. Er waren dus inderdaad meer geïnteresseerde mensen.
Ik leerde bij en ben nu zover dat ik mijn plek in de organisatie gevonden heb en in mijn eigen omgeving e.e.a. kan uitleggen over voors- en tegens van de diverse maatregelen en te maken keuzes. Dat is mooi meegenomen.
Ons duurzaamheidsplan
Een bezoek van de energiecoach en de resultaten van de warmtescan, die de warmtelekken via een infraroodcamera in onze gevels en vloeren lieten zien, deed ons thuis besluiten een duurzaamheidsplan te maken:
De bedragen over kosten voor diverse isolatiemaatregelen en energieopwekking vlogen je links en rechts om de oren. Niet mis! Maar ik leerde ook dat alles niet ineens hoeft, je kunt je projecten spreiden in de tijd en beginnen met de kleine dingen: kieren en naden dichtkitten, folie achter de radiatoren, dikke gordijnen voor nog koude ramen en de CV ketel op 55 graden.
Onze vloer hadden we jaren geleden al geïsoleerd en er zit al HR+glas in de kozijnen. Dat laatste laten we even zo.
De poreuze dakpannen en panlatten op ons dak moesten in ieder geval vernieuwd worden. Die zijn al bijna 100 jaar oud. Mooie kans om daaronder isolatieplaten met een hoge R-waarde (isolatiewaarde) te laten leggen. Na maanden gesprekken en offertes van aannemers bleek hier een probleem te zitten: 10 cm dikke isolatieplaten, nodig voor de gewenste isolatiewaarde, onder je pannen zouden het dak ook zoveel ophogen, zodat de aansluiting op goten en dakkapellen in de knel kwam. De aannemers stellen dan voor om meerlaagse isolatiefolie te plaatsen, maar deskundigen raadden ons dat ten stelligste af. Dan maar anders: nieuwe pannen etc. óp het dak en de isolatie uiteindelijk toch later maar aan de binnenkant aanbrengen. De aannemers kunnen het werk op dit moment nauwelijks aan, dus zijn we voor de nieuwe dakpannen pas in het late voorjaar van 2022 aan de beurt.
Zonnepanelen
Daarna kunnen we door met het plaatsen van zonnepanelen . Oók een zoektocht op zich. Maak maar eens een keuze in die jungle van aanbieders met hun diverse aanbod en systemen, terwijl de ontwikkelingen ook steeds verder gaan. De kosten variëren ondertussen flink, want we verdiepten ons ook even in PVT, dat is warmte én elektriciteit tegelijk opwekken. Mooi, maar duur. Je portemonnee praat natuurlijk ook mee en met hulp van van onze Energiecoöperatie Kort Haarlem kwamen we ook daar uit. Een contract getekend voor negen panelen op de dakkapellen en op een stukje schuin dak met omvormers per paneel, waardoor je in je huis geen omvormer nodig hebt. Dit bedrijf brengt tegelijk een aparte groep aan in de meterkast en de speciale stekker, nodig voor elektrisch koken, een project waarmee we ons duurzaamheidstraject uiteindelijk gaan afsluiten.
Maar eerst nog kijken naar spouwmuurvulling. In tegenstelling tot de buren was dat bij ons huis nog niet gebeurd. Ik liet mij vertellen dat het rendement daarvan vergelijkbaar was met 10% rente op hetzelfde bedrag aan spaargeld. Omdat sparen tegenwoordig niet meer de moeite loont vonden we dat meegenomen. In februari 2022 gaat een bedrijf uit Raalte de klus uitvoeren.
Via Marktplaats hebben we voor weinig geld goede hardhouten balkondeuren met dubbelglas en beslag gescoord, die we met hulp van een aannemer gaan plaatsen.
Tot slot
Als het hele programma is uitgevoerd, is voor ons voorlopig even de grens bereikt. We zijn dan dichtbij de volgende stap: van het gas af. Wanneer dat gebeurt en op welke manier we dan aan onze warmte komen, vergt weer een ander keuze: individueel met een warmtepomp (waarbij je ook weer elektriciteit nodig hebt) of collectief, via een warmtenet met buurtbewoners (waarbij je in huis geen elektriciteit meer nodig hebt).
Wat het wordt kunnen we nu nog niet overzien, maar ook naar die beslissing zullen we langzaam maar zeker toe roeien. Oren en ogen open en gebruik makend van de adviezen van de mensen in de Coöperatie.
De kosten voor ons plan komen tot nu toe op globaal 17.000,- Dat smeren we uit over een aantal jaren. Doordat de aannemers ruim de tijd nemen voor de uitvoering van de opdracht kunnen we gericht nog even door sparen. We hebben ook nog even de tijd